L’emprema baselgia a Cavardiras ei vegnida eregida dils caputschins e consecrada ils 6 da decembcr 1662 en honur da s. Antoni da Padua. Pli tard ha quella fatg plaz ad in baghetg totalmein niev. 1773 ha Cavardiras ensemen cun Segnas survegniu il dretg d’engaschar in caplon, lu eis ei vegniu midau en in agen benefeci che vegn oz tgiraus dil plevon da Mustér.
Ord la historia
1689 La baselgia da s. Antoni ei vegnida eregida entuorn 1689.
1695 Ils paders caputschins han dedicau ella a s. Antoni. Ella ei vegnida consecrada ils 18 da fenadur 1695
1690 Construcziun dils altars
1704 Cavardiras survegn il dretg da pladir caplon
1760 Da quei onn datescha la scantschala 1931 Ei la baselgia vegnida renovada ed enrihida da rudien. Quella renovaziun ha cumpigliau l’entira baselgia. Nus lein menziunar specialmein ch’ils altars ein vegni sulerai da niev e ch’il sanctuari ha survegniu il maletg che stat amiez la nav agl arviul e representa s. Placi avon il tiran Victor.
1954 Il datum 1954 che sesanfla sil clutger-baselgia indichescha ch’il clutger seigi vegnius ligiaus giu quei onn da niev
1974 Ils davos dus zenns ein vegni benedi 1974, ils 24 da matg.
In interessant maletg ei quel digl altar grond. El muossa il patrun baselgia cun il bambin en bratsch. El funs dil maletg vesan ins l’aduraziun dalla hostia entras in asen. Pertgei adura igl asen il Sontgissim? Sogn Antoni veva gest finiu siu priedi miraculus als peschs ch’el ei vegnius provocaus d’in cavalier nuncartent. El ha fatg amogna al sogn, sch’el possi mussar che Niessegner seigi propi presents ella hostia, vegli el sesuttametter a sia cardientscha. Antonius, plein fidonza enten Diu, accepta la cundiziun. Il nuncartent ha proponiu ad el: El hagi in asen a casa al qual el detti treis dis nuot da magliar. Il tierz di vegni el cugl asen sin questa plazza e metti ina purziun aveina avon igl animal e sche quel laschi star l’aveina e vegni tier Diu, tier la hostia, sche vegli el crer. Tut quei ei schabegiau. Igl asen ei vegnius tier s. Antoni che teneva la hostia ed ei staus enschanuglias avon el. Il nuncartent ei daventaus in bien catolic e morts sco penitent. La meisa da messa (cumprada 1968) ha in maletg entagliaus a maun che muossa s. Antoni a caschun dalla miracla dils pèschs.
1983 daventa il tetg ed il clutger unfrenda dad in incendi caschunaus entras las lavurs da restauraziun. Grazia a buns donaturs e bunas donaturas da s. Antoni sa la baselgia vegnir renovada dil taliter e resplenda dapi lu puspei en nova glischur. Las plattas oranschas da cheramica ein vegnidas allontanadas ed ins ei sestentaus da dar neu la veglia cumparsa originala.
2010 vegn la baselgia schubergiada internamein.
2016 suonda ina restauraziun dalla fassada encunter sid, essend parts dil tetg marschas ed urgentas per ina remadura.
Il diever dad oz
Il survetsch divin vegn celebraus la dumengia ni la sonda sera, mintgamai ina gada per meins. Ils luverdis ei buca pli messa a Cavardiras. La perdanonza dil num da Maria ei vegnida dismessa ils anno 1960. Denton eis ei aunc vegniu manteniu la perdanonza da s. Antoni che vegn festivada per ordinari la secunda dumengia da zercladur.
Tuccau vegn ei pliras gadas a di. Allas 6.00 da stizzar, da miezdi allas 11.00 uras e d’ Avemaria allas 20.00 uras. Las baras vegnan satradas en santeri da s. Gions a Mustér. Cavardiras haveva pli baul caplons. Il davos caplon sesents a Cavardiras, dr. Bruno Hübscher, ha bandunau la caplania igl onn 1954. Dapi lu rendan ils spirituals dalla pleiv da s. Gions ed ils paders dalla claustra da Mustér buns survetschs da pastoraziun. Sco davos caplon stabel segna sur Pius Venzin che ha pastorau Cavardiras da Segnas anora.
La caplania da Cavardias
Culla decisiun dalla radunonza generala digl onn 2011 vegn la caplania da Cavardiars integrada ell’administraziun dalla Pleiv s. Gions. Suenter 238 onns piarda igl uclaun puspei sia independenza. La demografia ha sfurzau ils habitonts da far quei pass.
text e maletgs da Gion Tenner
davosa adattaziun: october 2016
