Survesta historica

Sigisbert, in missiunari franc cristianisescha la regiun da Mustér. Aschia vegnan ils avdonts da gliez temps cunfrontai cun la religiun cristiana ch’era gia da gliez temps per gronda part derasada en nies cantun. Els baghegian capluttas e baselgias en honur dil niev Diu e dils sogns. Aschia ha era Segnas survegniu ina caplutta entuorn il 9avel tschentaner. In document da 1289 numna in augsegner da Segnas, pia in segir segn ch’ ei deva da gliez temps in sanctuari. Davart capluttas ni baselgias anflein nus denton nuot entochen il 17avel tschentaner. Denter 1615 e 1620 vegn ina caplutta construida. Ella ei dedicada a s. Glieci, il patrun digl uestgiu ed a sogn Flurin. Da quella caplutta havein nus oz aunc dus elements: il chor ed il maletg digl altar lateral dretg. 1637/38 caschuna la muria bia unfrendas en nossa cuntrada. Era a Segnas crodan 30 persunas pervia da quella nauscha malsogna. Las unfrendas vegnan satradas seniester sur il chor hodiern dalla baselgia. Denter 1675 e 1680 vegn la baselgia engrondida e l’ emprema part dalla nav vegn construida. La baselgia survegn in altar pli grond, ils dus altars laterals vegnan postai dalla vart. Duront il 18avel tschentaner vegn fatg paucas midadas. 1773 survegn Segnas il dretg da caplania. Persuenter vegn luvrau e modificau praticamein duront igl entir 19avel tschentaner. Aschia vegn il sanctuari restauraus ca. 1820 e cun la cumpra dall’ emprema orgla 1833 survegn la baselgia era ina laupia nava. 1853 vegn igl entir sanctuari coluraus da frestg. Deplorablamein cuvieran ins quei onn tut ils maletgs ed ornaments dils mirs. 1902 succeda danovamein ina renovaziuned engrondaziun. Vegn onns pli tard, 1922, vegn la baselgia prolungida ed engrondida aschia ch’ ella posseda la grondezia hodierna. 1952 vegn il scaldament installaus. Beinspert ein ins, forsa buc il davos muort quel, sfurzaus da remediar differentas caussas. 1972 suonda ina restauraziun parziala e 1990‑92 ina restauraziun totala. Oz semuossa la baselgia puspei per gronda part el vestgiu da avon 1850. Sulettamein il pierti ei vegnius engrondius ell’altezia a caschun dalla davosa restauraziun.

Canzuns veglias a Segnas
Per buca schar ir a piarder il text e las melodias da quellas canzuns che vegn buca pli cantada lessel buca tralaschar da nudar quella cheu sut 1).
Questa canzun ei gia vegnida cantada 1796. Ella ei d’anflar per l’emprema gada ell’siatavla ediziun dalla Consolaziun dell’Olma devoziusa.2)

Canzun da sogn Roc
1 Vein nus buca raschun
De far savens menziun.
Mai schar ord la memoria
In schi grond sogn patrun.
prius si per devoziun.
Per si’honur e gloria?

2. Sogn Roc vegn el numnaus,
El ei pertut ludaus
In grond sogn tuttavia,
Ch’ei gia dals perdavons
Prius si avon biars onns
El temps della muria.

3. Per siu laud gratular
L’ein nus er oz cantar
La sia sontga veta,
Sco nus vegn declarau
El cudisch bein numnau
Della legenda scretta

4. Ei staus siu origin
D’in liug ca ton vischin,
Che vegn numnaus la Frontscha,
Da niebels perdavons,
Vivi lur dis ed onns
Endretg en fatgs e tschontscha.

5. Cuort temps ei pauc passaus
Ch’el ei vegnius privaus
De siu car bab e mumma
El fa l’empermischun
E quels bein exortau
En il marcau de Roma.

6. La rauba ch’el ha giu
Als paupers ha’l partgiu,
Dat vi siu vischinadi
De pauper pelegrin,
Schend nuotzun a negin,
Semett’el sin viadi.

7. Endira fom e seit.
Suffrescha cauld e freid.
Pitescha la travaglia,
Endira bein bugen
Dieus vegn a siu survient
En tschiel a dar pagaglia.

8. Cur ch’el ha pei tschentau
A Rom’en il marcau,
Cheu fuva la muria.
Ded els ha’l priu puccau
E bein biars medegau
De quella malatia.

9. Passaus ei plinavon
En in marcau zun grond,
Senumna Piacenza.
Cheu va’l en il spital
Ed anfl’in diember tal
De quella pestilenza.

10. L’ha gronda compassiun,
Tier Diu fa oraziun,
Ch’el sei ton buntadeivels
De dar la sanadad
Entras sia buontad,
Sch’ei sei agli plascheivel.

11. Finida l’oraziun,
Ha’l dau benedicziun
Sur quels ch’ein en preschientscha
El ha tuts medegau
Ded ir per devoziun
De viver en sabientscha.

1) FPsG, 1961 nr. 11 p. 37s cun atgnas adattaziuns
2) Consolaziun dell’Olma devoziusa, Ochsner Nossadunnaun 1941, p. XVIII